Verslag November 2025

Tomintoul (uitgesproken als 'tom in towel') dateert uit 1964 en is te vinden in het dorp met dezelfde naam -  één van Schotland's hoogst gelegen dorpen, op een hoogte van 345m (1132 voet). Het water wordt betrokken uit de Ballantruan bron. Men zegt dat het de zuiverheid van deze bron en de schone lucht op deze hoogte is, die zorgt voor een goede, gemakkelijk te drinken Tomintoul malt. 

De distilleerderij is vrij groot met een capaciteit van 3,3 miljoen liter alcohol per jaar. Tomintoul draait op maximale capaciteit, met een zevendaagse werkweek, en beschikt over een ruime opslagcapaciteit. De vier warehouses bevatten 75.000 vaten. In 1974 werd de eerste officiële botteling gelanceerd: Tomintoul 12 jaar. Twee weken per jaar wordt er een zwaar turfrijke malt met 55 ppm geproduceerd, bedoeld voor de turfrijke bottelingen in de Tomintoul range. 

Tomintoul is momenteel eigendom van Angus Dundee Distillers (ook eigenaar van Glencadam), die de distilleerderij in 2000 hebben overgenomen van Whyte en Mackay. Waar de eerdere productie voornamelijk was gericht op blends, komt Tomintoul de laatste met volwassen eigen releases, waaronder de 1976 vintage die in 2008 werd gebotteld.

Dit is een botteling van WhiskyMax in hun Spirit & Cask range. Whiskymax is een Duitse onafhankelijke bottelaar en groothandel in gedistilleerde dranken, opgericht in 2003. Het bedrijf is gespecialiseerd in de inkoop en distributie van onafhankelijk gebottelde Schotse whisky's op de Duitse markt, vaak in samenwerking met boutique-bottelaars. De Spirit & Cask Range omvat premium whisky's in kleine oplages, verdeeld over de regionale Schotse stijlen, doorgaans gebotteld zonder koude filtratie of toegevoegde kleurstoffen. Whiskymax ondersteunt ook de distributie voor onafhankelijke bottelaars zoals The Caskhound, waarmee ze hun aanwezigheid in de Duitstalige whiskyscene uitbreiden.

Notes:
Neus: net uitgepakte Ikea-meubels, gepolijst naaldhout dat steeds nootachtiger wordt, gistdeeg met rozijnen, geschaafde chocolade en kruiden. Over het algemeen moeilijk toegankelijk. Met water: volle sherrytonen, appelcompote, noten, kaneel, aardse tonen en dennenhoning. Beter! 
Smaak: vrij energiek, droge sherry, eikenhout, gebarsten granen, noten en houtachtige kruiden. Met water: evenwichtig, sherry-tonig, nootachtig, gedroogd fruit, boshoning, gecoate zwarte thee, eikenhout en leer. 
Afdronk: lange, scherpe sherrytonen, leer en gebrande gistcake. Droog 

De winnaar van de avond, hoewel we dat, gezien de opmerkingen, in eerste instantie niet hadden verwacht. Een whisky om je ramen mee te lappen, niet te hachelen. Of een beetje vlak, is wel lekker, maar ik val er niet voor. De alcohol overheerst. 

De positieve reacties kregen toch de overhand. Erg lekker en niet zwaar, toffee in de neus, wat citrus en van kaneel naar nootmuskaat, rozijntjes, maar ook eucalyptus drop met een lange afdronk. Niet vervelend en best wel een allemansvriend en erg lekker, dus ook een beginnerswhisky als afsluiter. Zo laat op de avond werd er weer iemand steeds knapper. Toch een verrassende winnaar.

De Teaninich Distillery is gevestigd in Ross-Shire in het Noorden van de Highlands en dateert uit 1817. In 1933 werd de distilleerderij eigendom van DCL en  hij behoort momenteel tot Diageo. Teaninich (uitspraak: TEE-ah-nen-ik) is een belangrijk onderdeel van de Johnnie Walker blends, Haig en VAT 69. Teaninich is door de distilleerderij zelf nooit op de markt gebracht als een single malt.

Onafhankelijke bottelingen van Teaninich zijn er wel, al waren die vooral in het verleden zeldzaam. In 1992 werd een Flora en Fauna botteling uitgebracht, een paar jaar later gevolgd door drie Rare Malts bottelingen. Tegenwoordig zien we ze wat vaker, met bottelingen van ondermeer Cadenhead, Signatory, The Single Cask en nu The First Cask van Whisky Import Nederland.

Deze botteling is er da eentje van First Cask, het eigen label van Whisky Import Nederland uit Heiloo. Eigenaren Marcel Bol en Jan Kok zijn in 2006 benoemd tot  Keeper of the Quaich, de hoogste Schotse onderscheiding op whiskygebied. Hierna hadden beiden nog maar één wens: het zelf selecteren en bottelen van de beste whisky's die zij in hun uitgebreide groep Schotse relaties konden vinden.

Als de echte liefhebbers die Jan en Marcel zijn, laten zij hun whisky's niet verdunnen, niet bijkleuren en niet filteren. First Cask Whisky’s zijn echte Single Cask en Cask Strength whisky's. Daarnaast probeert men de prijzen van deze bottelingen vriendelijk te houden. De selectiecriteria zijn eenvoudig: de mooiste combinaties van zowel het karakter van de distilleerderij als de invloeden van de vaten worden gezocht. De ene keer een mooie oude whisky, die lang heeft gerijpt op het vat, de andere keer een jonge whisky, die nog vol leven en karakter is. In ieder geval altijd iets om naar uit te zien.

Notes WIN:
Neus: geel fruit met verwarmende kruiden en mosterdzaad vullen de neus als eerste, waarna fruitbonbons in combinatie met karamel het overnemen.
Smaak: op de tong komt het hout meer naar voren waarbij bruine en witte kruiden de boventoon voeren. Bessencompote met een draai aan de pepermolen pakken de tong en laten niet meer los.
Afdronk: De afdronk is zoeter, maar tegelijkertijd ook lekker warm. Wauw.

Een discussie whisky, ondermeer over de uitspraak van de naam. De een vindt de whisky grof, waarbij de alcohol niet geïntegreerd is. Een beetje een raar ding, mogelijk een vuil vat? Paddenstoelen, aarde, scherp in alcohol. Weinig neus en weinig smaak, waarbij de afdronk je een klein klapje met een houten hamer geeft. We mochten deze overslaan. 

Maar gelukkig waren er ook liefhebbers. Hij smaakte beter dan dat uw redacteur de naam uitspreekt. Koffie in de neus en vol in de mond met een zoetje, wat scherp, pepermuntje en caramel en een hint van gras. Iemand was verliefd en elke slok was genieten van een beetje Earl Grey thee, zoetiger in de neus dan in de smaak en de afdronk lang. Deze mocht blijven. Aan de andere kant van de zaal werd iemand steeds knapper en wilde deze fles wel in de kast hebben. Wat een goede kwaliteit. Ondanks de discussie is deze whisky geëindigd op een gedeelde 2e plaats (samen met de Ardnamurchan) in deze proeverij. Een aardige opsteker. 

Ardnamurchan Distillery is gelegen op het afgelegen en schilderachtige schiereiland Ardnamurchan aan de westkust van Schotland. Opgericht in 2014 door Adelphi, een gerespecteerde onafhankelijke bottelaar, staat de distilleerderij bekend om haar toewijding aan duurzaamheid en traditionele productiemethoden. Ardnamurchan maakt gebruik van hernieuwbare energiebronnen zoals hydro-elektrische kracht en houtpelletboilers.

De distilleerderij produceert zowel ongeturfde als geturfde whisky's, elk met hun eigen kenmerkende smaakprofiel. De ongeturfde Ardnamurchan whisky's zijn bekend om hun elegante en fruitige karakter, met tonen van appel, peer, vanille en een subtiele kruidigheid. Deze whisky's bieden een zachte en toegankelijke smaakervaring. De geturfde Ardnamurchan whisky's daarentegen hebben een robuuster profiel, gekenmerkt door rijke rooktonen en aardse invloeden, gecombineerd met hints van citrus en kruiden. Deze whisky's zijn complexer en hebben een diepere, intensere smaak.

Ardnamurchan whisky's worden vaak opgebouwd uit zowel een combinatie van geturfde en ongeturfde whisky als een mix van bourbonvat- en sherryvatgerijpte single malts, wat zorgt voor een mooie balans en diepte in de smaken. De combinatie van innovatieve duurzaamheid, traditioneel vakmanschap en de unieke omgeving van Ardnamurchan maakt deze distilleerderij tot een opmerkelijke nieuwkomer in de Schotse whiskywereld. Deze botteling is specifiek gemaakt voor de importeur: Whisky Import Nederland en gelimiteerd met 248 flessen. 

Notes WIN:
Neus: zacht, zoet oranje fruit met diepe vanillezaadjes, waarna de zilte invloeden van de Schotse Westkust meer karakter toevoegen. Dennenbomen in het najaar met aardetonen en witte kruiden.
Smaak: zoete, kruidige en zilte invloeden. Een waar mozaïek van smaken.
Afdronk: kruidige en zilte smaken.

De deelnemers van de avond bleven erg kritisch naar de whisky's kijken én proeven. De verwachtingen waren hoog, zeker omdat dit een speciale botteling was van een jonge en veel genoemde distilleerderij. De commentaren gingen dan ook weer heen en weer. 

Verrassend lekkere smaak, ik ruik niets. Maar dit is whisky! Daarna kokos in de neus, vanille, kruidig en boterzacht in de smaak. Met een drupje water opent hij en wordt ie beter. Een lekkere afdronk, een beetje maritiem. Heb er lang op moeten wachten, maar het glas is te klein. "Save the best for last". Dit is een lekkere en niet voor grote slokken.
 
Maar ook een chemische afdronk, ik krijg hier het zuur van. Leuk geprobeerd, maar de deur blijft dicht. Een moeilijke whisky door het hoge alcohol percentage en niet lekker, aan het eind wordt ie zoet. Hij eindigde, gezien de commentaren toch onverwacht, op een gedeelde 2e plaats (samen met de Teaninich) 

Glenfarclas betekent 'de vallei van het groene gras', een verwijzing naar de vruchtbare grond waarop deze distilleerderij ligt. Het hoeft dan ook geen verrassing te zijn dat er al sinds 1790 ook een boerderij was, die pas in 1988 haar deuren sloot. Op een gegeven moment had Glenfarclas zelfs de op een na oudste kudde Aberdeen Angus-koeien. De distilleerderij werd officieel pas in 1844 opgericht, want dat was het jaar waarin er een vergunning werd aangevraagd. Maar naar alle waarschijnlijkheid werd er al veel langer gedistilleerd - illegaal weliswaar, maar toch. In 1865 kwam de distilleerderij in handen van John Grant, die de distilleerderij voor 512 pond op zijn naam mocht schrijven.

Glenfarclas is een van de meest traditionele distilleerderijen die Schotland rijk is. Al meer dan 150 jaar staat dezelfde familie aan het roer, wat betekent dat onafhankelijkheid hoog in het vaandel staat. Dat is ongekend in de Schotse whiskyindustrie, waar de meeste distilleerderijen eigendom zijn van grote multinationals. Glenfarclas staat er goed op bij connaisseurs, die stuk voor stuk als een blok vallen voor deze op sherryvaten gerijpte Schotse single malt. De vaten waarin de whisky van Glenfarclas rijpt, zijn allemaal afkomstig uit Jerez, een gebied in Spanje waar sherry gemaakt wordt. Glenfarclas rijpt dan ook exclusief op Oloroso sherryvaten.

In 2007 lanceerde de distilleerderij 'The Family Casks'. Deze exclusieve reeks bestaat volledig uit single casks, gedistilleerd vanaf 1952 tot aan het begin van dit millennium. Dit is een 17 jarige die speciaal gebotteld is voor Nederland met een ABV van 53,5%. Een groot verschil met de normale 17 jaar oude whisky, die op 43% is gebotteld.

Een exclusieve, Nederlandse, gelimiteerde botteling van de eeuwige Speyside-favoriet Glenfarclas. Deze dram, uit 2004, heeft 17 jaar gerijpt in sherryvaten, waardoor hij ruim de tijd heeft gehad om die klassieke 'Farclas' smaken te ontwikkelen die we allemaal kennen en waarderen! Het eindproduct is een rijke, pittige dram met tonen van donker fruit, rozijnen, hazelnoten, pruimen, espresso, pure chocolade, vanille, bruine suiker, bramen, gesherryd eikenhout en appels. Een heerlijke Glenfarclas-whisky die typerend is voor het kerstcake-profiel van deze distilleerderij.

Een klassieke smaak, mooi en lekker zacht. De neus was het hoogtepunt, een echte Cleopatra whisky: licht kruidig en caramel. De eerste slok kwam pittig over met een beetje drop en zoethout in de achtergrond en een prikkeltje op de tong. Het drinkt aardig weg met een redelijk sherry profiel. Voor iemand was het de beste Glenfarclas tot op dat moment, maar hij bleef het toch maar muffe zooi vinden en wachtte verder op het betere spul. De herfst was niet zijn seizoen. Een gedeelde 4e plaats (samen met de Mannochmore) was zijn deel in deze proeverij.

Mannochmore is een van de meest recente distilleerderijen in Schotland. De distilleerderij werd in 1971 gebouwd door John Haig & Co. op het terrein van een andere distillery: Glenlossie (opgericht in 1876). Mannochmore is moeilijk te vinden omdat hij in het midden van het complex ligt. Er is geen enkele indicatie op het gebouw dat het hier eigenlijk de Mannochmore-distilleerderij betreft. De productiecapaciteit van Mannochmore is ongeveer drie keer die van de originele Glenlossie-distilleerderij en resulteert in 3,2 miljoen liter alcohol per jaar. 

Mannochmore was vroeger een vrij anonieme distilleerderij, totdat in 1996 Loch Dhu werd uitgebracht. Die naam is Gaelic voor 'Black Lake'. Dit bleek een zeer geschikte naam omdat de whisky vrijwel zwart was. Dankzij Loch Dhu ging Mannochmore van 'relatief onbekend' naar 'berucht' zonder echt beroemd te worden. Eind jaren 1990 verscheen er een grote 'openbare waarschuwingen' pagina op het internet gericht op Loch Dhu met vooral zeer negatieve opmerkingen.

Twee van de meest memorabele daarvan waren: 'dit spul is als het likken van een asbak' en 'heeft geen water nodig. Wat hij echt is nodig heeft is in de dichtstbijzijnde gootsteen te worden gegoten'. Deze botteling is een 13 jarige van Finn Thomson (een relatief nieuwe bottelaar) op een first fill bourbon. En deze is echt wel heel anders dan de eerder genoemde Loch Dhu.

Finn Thomson is een onafhankelijke Schotse bottelaar gevestigd in Perthshire, opgericht begin jaren 2020. Thomson komt uit een familie met een lange geschiedenis in de Schotse whiskyhandel en richtte het bedrijf op om die traditie voort te zetten met moderne botteltechnieken. De bottelaar richt zich op single-cask releases van diverse Schotse distilleerderijen, met de nadruk op transparantie en een natuurlijke presentatie.

Notes WIN:
Neus: zoete vanille, bloemen.
Smaak: tumtum, room eclairs, zoete bloemen en gestampte muisjes.
Finish: een fantastische mondgevoel met zoete tonen die overgaan naar witte kruiden, vermengt met vanille en licht eikenhout.

Niet iedereen was even blij met deze whisky, maar proeven is subjectief, nietwaar? De eerste opmerkingen die voorbij kwamen logen er dan ook niet om. Bij voorbeeld de neus: doe de was de deur uit. Smaak: altijd weer die autodrop. Afdronk: Scherp als Gilette, "the best a man can get". Of de volgende: Ideaal als je een corona-virus hebt opgelopen, want na de eerste slok ben je je smaak al kwijt. Iemand vond hem moeilijk te omschrijven, maar wat hij wel vond was wat urine in de neus.

Gelukkig bleken weer andere deelnemers dit wel een fijne whisky te vinden. Het is een reis, deze whisky heeft as, kruidnoten en is eigenlijk een Bram van der Vlugt (sinterklaas) whisky. Boterig, caramel en ietsje fruit. Met 3 druppels water werd ie heel mooi want het scherpe randje ging er van af en in de afdronk bespeurde iemand de tumtum. Een leuke whisky en een echte nipper, met een mooie plaat erbij als muzikale ondersteuning plus een lekker sigaartje en niet te vergeten een fijn haardvuur. Een prima whisky met een sublieme afdronk met bittere chocola én een pepertje. Een gedeelde 4e plek, samen met de Glenfarclas Autumn Edition 2021. De avond kon niet meer stuk.

De Linkwood distilleerderij ligt ten zuidoosten van Elgin in de Speyside. Om de constante kwaliteit van de whisky te waarborgen mag er aan de distilleerderij niets veranderd worden - zelfs de spinnenwebben mogen niet worden weggehaald. In 1971 is er een nieuwe distilleerderij naast de oude gebouwd waarvan de stills identiek zijn aan die van de oude. Daarom spreekt men nu wel van Linkwood 1 en Linkwood 2.

De distilleerderij heeft een capaciteit van 2.24 miljoen liter per jaar en het overgrote deel van deze whisky wordt gebruikt voor het blenden van Johnnie Walker, White Horse, Haig en Bells. Deze Linkwood is er een uit de tijd van Morrison & MacKay. In 2020 zijn Morrison en MacKay uit elkaar gegaan en heeft Morrison de totale Carn Mor serie ge-rebrand. MacKay is de focus meer gaan leggen op de eigen distilleerderij in Aberragie (Lowlands)

Notes van WIN:
Neus: witte lelies, gestampte muisjes met anijs
Smaak: lichte witte peper, acacia, eucalyptus en verwarmend eikenhout
Finish: stevig en lang

Niet iedereen was blij met deze whisky. Iemand had als eerste reactie: NEE, nu begrijp ik dat ze geen bezoekerscentrum hebben. Maar de meerderheid vond het een leuk beginnetje, een fijne mooie starter, net boven een slobberwhisky.

Een zoetje met een hintje van vanille, wat tannine, boter en een klein pepermuntje. Lekker fris, elegant, bloemig en vriendelijk met een klein bittertje. Een beetje een lang hangende allemansvriend, die ook een starter had kunnen zijn. Een niets aan de hand whisky en dus op naar de volgende! Een te verwachten laatste plaats in het rijtje.