Verslag November 2023

Benriach was oorspronkelijk eigendom van The Glenlivet Distillery. Na een aantal omzwervingen is Benriach halverwege de jaren 80 op eigen stoom verder gegaan, om uiteindelijk in 2002 in de mottenballen terecht te komen. In 2004 overgenomen door de BenRiach distillery co, van Billy Walker. Deze distilleerderij bezit sinds 2008 Glendronach en sinds 2013 Glenglassaugh.

BenRiach was de enige distilleerderij die peated speysides maakte. Ondanks dat er in 2004 weer opgestart is, is er gelukkig nog een grote voorraad aan vaten, zodat elk jaar bottelingen uit kunnen komen. Sinds 2016 is de distilleerderij in handen van Brown Forman. Deze oudere gelimiteerde officiële botteling is uitgekozen door en gebotteld voor slijterij Vonk in Zaandam en heeft op een refill hogshead gelegen. Bottle notes: Kleur: gerstgoud

Neus: geroosterde rode appel met vleugjes van zoete vanille en kokosnoot. Smaak: gekarameliseerd boomgaard fruit met golven vanille. Krakend, zoete en pittige eik. Afdronk: lang en levendig met golden syrup en gerst.

De discussie's beleven over de gepresenteerde whisky's. Men was redelijk actief, ondanks het alcohol volume. Deze had weer een pro en contra kant van het deelnemende publiek, wat zich uitte in de woorden: Ik ga hiervoor niet naar Zaandam tot de Vonk is overgesprongen. Het is geen typische Benriach, lekker maar hij knijpt. Zacht als een Cubaanse sigaar.

Neus: Klein rokertje, vanille, klein beetje citrus Smaak: Lekker zacht, geen prikkelingen die afleiden, een beetje vluchtig, een lekker mooi sappie, olieachtig rond, overrijpe banaan, rozemarijn Afdronk: Gemiddeld lang met een bittertje aan het eind. Geen typische Benriach, maar erg lekker. Conclusie: Geen Benriach karakter, een beetje een vreemde eend in de bijt, maar je blijft het drinken. Aan het eind van de proeverij bleek hij ex aequo op de eerste plek te staan. (Nu toch naar Zaandam?)

Aultmore is een weinig bekende distilleerderij in het hart van de Speyside en stamt uit 1895. De stokerij was een van de eerste toen ze in de jaren 50 begonnen met het gebruik van de draf als veevoer. Bierbostel of draf is een restproduct van de bierbrouwerij. Omdat het zeer eiwit- en energierijk is, wordt het voornamelijk gebruikt als veevoer.

De distilleerderij sloot de moutvloeren in 1968, en twee jaar later, in 1970 werd Aultmore volledig gerenoveerd. Er werden twee nieuwe ketels naast de oude geplaatst, en in 1971 kon Aultmore weer open. In 1998 kwam Aultmore weer terug bij John Dewar & Sons, ook al eigenaar tussen 1923 en 1925, dat inmiddels onderdeel geworden was van Bacardi. De meeste geproduceerde whisky (2.900.000ltr) wordt gebruikt voor de Dewar’s Blends.

De eerste officiële botteling van Aultmore, een twaalf jaar oude whisky, kwam uit in 2004. Daarvoor waren al een semiofficiële botteling uitgebracht in de Flora and Fauna serie, en een in de Rare Malts collection. Sinds 2014 hebben ze weer eigen bottelingen (12 en 25 jaar), de oude zijn niet of moeilijk verkrijgbaar. Op dit moment bestaan er van Aultmore vooral veel independent bottelingen. Dit is dan zo’n independent botteling van Alistair Walker in de Infrequent Flyers serie. Notes van The Chaps at Masters of Malt

Neus: donkere vruchten, nootachtige mout en zachte eiken houtskool, wafels, chocolade-rozijnen en verse vijgen. Smaak: Fruit jam, verwarmende prikkels van gember naast gekarameliseerde koekjes. Afdronk: lang met grasachtige sinaasappelschil, butterscotch, sultanas en kaneel.

Er vielen niet veel negatieve noten over deze whisky. Voor het eerst op deze avond waren de deelnemers algemeen het met elkaar eens, op hier en daar een uitzondering na. Een open haard whisky, lekker bij gekonfijte uien, stoofpotje of een stuk eend. Te kort in het glas om echt te proeven, doe maar een kistje. Maar natuurlijk was men het niet allemaal met elkaar eens. Deze mist diepgang en is niet uitgesproken. Dus toch wel een soort van een allemansvriend.

Neus: port, caramel, koekdeeg,fruitig, maar ook een beetje chemisch Smaak: port (niet overheersend), rood fruit, rozijnen, vijgen, chocola, hout, caramel, kunstmatig en chemisch (een beetje Tsjernobyl) Afdronk: lang en in balans, zacht. Conclusie: Hoewel een deelnemer het een zeer chemische whisky vond, die hem aan Tsjernobyl deed denken, bleek dit aan het eind van de avond de winnaar, echter ex aequo.

De distilleerderij is opgericht in 1875 en kende tijdens zijn geschiedenis vele sluitingen. De eerste sluiting was van 1907 tot 1931 en daarna nog van 1936 tot 1959. Belangrijke veranderingen en vernieuwingen waren tussen 1959 en 1960 tot stand gebracht en na de heropening was de capaciteit flink toegenomen door de verdubbeling van de omvang van de distilleerketels.

Er stonden twee distilleerketels in de Glenglassaugh distilleerderij en het water betrok men uit de rivier de Glassaugh. Het turf haalde men uit het vlakbij gelegen Crombie moeras en ook het graan kwam van de boerderij die eigendom is van de distilleerderij. De Glenglassaugh distilleerderij werd in 1986 gesloten.

De distilleerderij werd in 2008 gekocht door de Scaent Group. Deze maatschappij stak ± 1 miljoen pond in de renovatie en herstart van de productie. Bij Glenglassaugh staan er nu 6 washbacks – 4 houten en 2 van roestvrij staal. Met enige regelmaat bracht de nieuwe eigenaar bottelingen uit van whisky uit de oude voorraad.

Het is een medium bodied whisky, eerst vrij licht, dan zich ontwikkelend naar een aangename complexe malt met aroma’s van fruit en kruidige tonen. Deze bottelingen zijn niet koud gefilterd en niet gekleurd. Glenglassauch werd hoofdzakelijk gebruikt voor het blenden van Famous Grouse, Cutty Sark en Laing's blended whisky's. De maltwhisky van de Glenglassaugh distilleerderij bevat de complexiteit van de Speyside malt whisky's met de typische lichte zee aroma's van de kust.

In maart 2013 werd de distilleerderij overgenomen door The Benriach Distillery Company van Billy Walker, zij zijn tevens eigenaar van Glendronach. Deze firma werd in april 2016 in zijn geheel overgenomen door Brown Forman, de eigenaar van o.a. Jack Daniel’s. Dit is een botteling van zoon Alistair Walker in the Infrequent Flyers Series.

Deze whisky zal waarschijnlijk een verdeeldheid brengen in de proeverij. De “virgin oak” zal niet iedereen plezieren, maar als je je door het hout en de tannines hebt geworsteld, dan is het lonend en decadent weelderig. Vooral met een boterachtige noot gepaard aan een zacht zoutgehalte.

Neus: Zeer boterachtig met gesmolten en gekarameliseerde boter. Wat tannines (tja, maagdelijke eiken) en heel veel zwarte bessen. Ook behoorlijk stroperig, met tonen van appel en peer. Vanille en zoete zwarte zoethout met wat cola aroma. Met een druppel water komen de kruidige en hout tonen naar voren naast de gekarameliseerde boter. Kortom: dit is rijk, levendig, vol en vettig.

Smaak: Grote mond vol, met veel hout en houtkruid, wat voor een bitterzoete noot zorgt. Met een druppel water. Daar komt de karamel en de gekarameliseerde boter terug. Maar ook een beetje zoutig en weer zwarte bessen. Het mondgevoel is slechts een feest van olie van achteren naar voren en van begin tot eind. Afdronk: Behoorlijk lang, drogend met een zachte bittere - houtachtige noot.

Een spagaat whisky en gaf inderdaad een tweedeling in de proeverij. Opmerkingen als: Je voelt 'm wel (prikt), maar je proeft 'm niet (geen smaak). Én als je door de taninnes van het maagdelijke vat heen bent, is ie erg lekker. Een mooi ding, waar je dorst van krijgt. Maar ook doorslikken en weg.

Neus: hout, caramel, zoetigheid, leer, kruidig Smaak: zoet, banaan, zoetzuur, vanille, houtachtig, maar ook boter en tamarinde (sic!) Afdronk: medium met een bittertje. Mooi bij een stukje vlees. Met water wordt ie zoeter, maar niet beter. Conclusie: Had iets minder alcohol moeten hebben, een kwetsbaar sapje. In deze proeverij toch niet onverdienstelijk op de 3e plek.

GlenDronach staat bekend om zijn mooie, vooral sherry, expressies in de whisky’s. Ze maken ongeveer anderhalf miljoen liter whisky per jaar. Nadat ze gesloten zijn geweest tussen 1996 en 2002, zijn ze veranderd van werkwijze. Ze zijn de laatste distilleerderij geweest, die overging van de directe hitte van een koolvuur naar een indirecte hitte van stoom.

Ze waren eigendom van de BenRiach Distilling Company (Billy Walker), die ook nog een keer Glenglassaugh heeft verworven, maar in juni 2016 zijn ze overgegaan in andere handen. De eigenaar van Jack Daniels (Brown Forman) heeft zich op de Schotse markt gestort. Het is vanaf dan afwachten wat de nieuwe bottelingen gaan doen, hopelijk gaat men door met het produceren van mooie sherry expressies.

Onder de nieuwe masterblender, Rachel Barrie, wordt elke fles Glendronach whisky met argus ogen bekeken. Het levert elke keer weer een grote discussie op tussen voorstanders van de oude Glendronach bottelingen van Billy Walker en de voorstanders van Rachel Barrie. Het gaat dan vooral over het proces én natuurlijk de smaak, maar ook over de prijzen. Deze prijzen zijn vooral een doorn in het oog van liefhebbers, want ze rijzen echt de pan uit.

Deze Glendronach is een wat oudere gelimiteerde botteling en eigenlijk een beetje apart. Hij heeft nl zijn volledige leven op een bourbon vat gelegen ipv een sherry vat. Er is een discussie ontstaan op facebook over het gebruik van de vaten voordat Billy Walker de distilleerderij overnam. En wel specifiek de PX versies.

Deze single cask Glendronach komt uit een serie voor La Maison Du Whisky van 6 verschillende bottelingen op bourbon in 2002 en is de derde release. Er blijkt ook nog een officiële bourbon botteling te zijn uit 2003 speciaal voor Japan. Bottle notes:

Kleur: Vol goudkleurig stro. Neus: Heerlijk, fris vanille-extract, met een opmerkelijke zoetheid die het thema aanvult. Extra custardcrème en zachte nuances van wit fruit komen naar voren. Smaak: Heerlijke zoet geroosterde eik en vanille-impressies vormen de basis voor een sappige zomerfruitmand met honingmeloen en abrikozen in de hoofdrol.

Weer een whisky waar je naar harte over kon discusiëren. Kreten als: Niet mijn merk, maar de bourbon maakt het af, hij is erg lekker. Maar ook tranen in de ogen van de spiritus en brand in de keel. Alsof ik een bos prikkeldraad doorslik. Iemand werd hier niet vrolijk van.Gebruiken voor de marinade voor de spareribs? Maar uiteindelijk was hij zijdezacht (silky), lekker, maar miste diepgang.

Neus: een beetje ziltig, oude kaas, fruitig, vanille en heidehoning Smaak: weer fruitig, crème bruléé, toffee, banaan en ook duimdrop. Een drupje water doet geen goed, smaak wordt dan wat scherp. Afdronk: lang en zacht met een licht zoetje. Conclusie: Toch wel een mooi distillaat, zo'n Glendronach op bourbon. Slechts een 4e plaats voor deze redelijk bijzondere whisky in deze proeverij.

Balmenach ligt anderhalve kilometer landinwaarts van het dorp Cromdale aan de Spey rivier en is een van de meest traditionele distilleerderijen van Speyside en maakt, wat kan worden geclassificeerd als, een ‘oude stijl’ whisky. Balmenach is de rustige maar actieve ruggengraat van Inver House distillers.

In 1993 werd deze distilleerderij 'mothballed' ofwel in de mottenballen gelegd, wat wil zeggen dat hij niet langer operationeel was, maar toch niet werd ontmanteld. Onlangs is de productie hervat. Ze produceren 2 miljoen liter alcohol per jaar, maar een officiële botteling bestaat niet.

Alles wordt gebruikt voor het blenden (Mac Arthur en Hankey Bannister) en natuurlijk gaat er veel naar de onafhankelijke bottelaars, waarvan de meeste naar Gordon& MacPhail. In 2009 is Balmenach ook gin gaan produceren. Deze 8 jaar oude Balmenach van Alistair Walker heeft zijn leven in een 1st fill bourbon vat doorgebracht.

Neus: Compact, broodachtig, een fijne en actief 1st fill bourbon vat Smaak: Honing, bloemig, een klein beetje zuur, voor de kenners: Linkwood-achtig. Afdronk: lang met een jong peperige randje.

Daar gaat ie weer. We hadden deze avond veel discussies over de whisky's. Deze leek op de aanbieding van de week van een lokale buurtsuper, een echte Speysider echter plat en zo maar weg. Bij 1 van de deelnemers moest er heel wat gebeuren voor hij enthousiast raakt.

Diepgang werd gemist. Maar ook....., de mooiste en meest interessante tot op dat moment, in balans en gewoon lekker. Hij klopt en is goed geïntegreerd, begint leuk en stort toch wel snel in. Echter hij vraagt wel om een 2e glas (sic!)

Neus: vanille, een beetje rook, fruitig, hout, citrus, vanille en anjer Smaak: 1e slok brandnetel en 2e slok bittere chocola, doet denken aan Tikkels. Fruit en Festini perenijsje, houtig, zoet, pruimen met gesmolten bruine suiker Afdronk: lang met snoepjes eindigend nootachtig zacht. Een hillbilly whisky..... Conclusie: op het moment van proeven van deze whisky, begon Alistair het van Billy te winnen. Helaas kwam hij dan niet verder dan de 5e plek in deze Walker proeverij.

De Glenallachie distilleerderij was relatief onbekend, maar met een jaarlijkse productie- capaciteit van 2,8 miljoen liter zuivere alcohol per jaar behoort het tot de 30 grootste distilleerderijen in Schotland. Glenallachie is dan één van de jongere.

In 1967 wilde Mackinlay, McPherson & Co., onderdeel van Scottish & Newcastle Breweries, een eigen distilleerderij voor de Mackinlay groep. De distilleerderij werd gevestigd in Banffshire, een gebied in de Speyside en bijzonder rijk aan distilleerderijen. Men koos een plek naast de Lour Burn, boven Aberlour.

Het water voor de mash wordt onttrokken aan een bron die gevoed wordt door smeltwater van de Ben Rinnes (2733ft). Het koelwater komt uit enkele vijvers die gevormd zijn door een dam in de rivier. De architect van de distilleerderij was Arthur Delm -Evans, die ook Tullibardine en Isle of Jura ontwierp.

Glenallachie is een hedendaagse distilleerderij, die optimaal van de zwaartekracht gebruikt maakt. Alle apparatuur staat op dezelfde afdeling. Er staan 2 wash en 2 spirit stills. Men gebruikt licht geturfde mout en de mash wordt gemaakt in een roestvrijstalen semi-Lauter mash tun. In 1985 werd Glenallachie verkocht aan Invergordon en vervolgens kwam ze in handen van Chivas Brothers. Tussen 1987 en 1989 werd er niet geproduceerd. De productie wordt daarna dan vrijwel volledig door de blended-industrie gebruikt.

De succesvolle whisky-ondernemer Billy Walker (voorheen eigenaar en master distiller van GlenDronach, BenRiach en Glenglassaugh) nam in juli 2017 de toen nog vrij onbekende Glenallachie Distillery over van Pernod Ricard, inclusief de voorraden. Dus alle whisky's met een distillatie datum van vóór 2017 komen uit de oude voorraad.

We hebben daarvan al verschillende mooie whisky's voorbij zien komen, waarmee Billy Walker zijn reputatie nog eens heeft bevestigd. Vanaf 2017 is het distillaat het product van Billy Walker. Er wordt gewerkt aan onder meer jonge peated whisky's, waarvan de eerste in september 2023 als 5 jarige is gepresenteerd.

Een limited release van 2600 flessen, die ongeveer binnen een dag was uitverkocht, vooral in de UK. Een fles kostte rond de 50 pond. In Nederland zijn er, zolang als voorradig, 3 verschillende 5 jarige peated Glenallachie whisky's beschikbaar, voor prijzen rond de 55 euro.

Deze 12-jarige is er een uit de Wood finish series en speciaal gebotteld voor Europa. Eigenlijk dus een gelimiteerde versie, echter de definitie van gelimiteerd is niet duidelijk. 12000 flessen of 348? Deze heerlijk fruitige whisky, exclusief gebotteld voor Europa, genoot al meer dan 8 jaar een eerste rijping in premium Amerikaanse eiken ex-bourbon vaten.

Door verdere complexiteit toe te voegen, werd de spirit vervolgens overgebracht naar speciaal geselecteerde Moscatel -vaten voor een periode van meer dan 42 maanden. Moscatel is een bijzonder aromatisch dessertwijn geproduceerd in Portugal, de Moscatel-barriques geven bloemen-aroma's, in combinatie met een zijdezacht mondgevoel. Deze gebronsde mout is er een om te genieten met notes van fruittaart, en rijke toffee.

Kleur: gouden brons. Neus: golven van oranje bloesem, heide honing en citrus, met tonen van grapefruit, butterscotch en toffee. Smaak: hints van pure chocolade, druivenmost en pruimjam, gevolgd door tonen van boomgaardvruchten, kaneel en honingraat. Afdronk: lang met gember en butterscotch.

De meerderheid was niet erg te spreken over deze Glenallachie. Een paar opmerkingen: Een labrador, heel lief maar geen karakter. Geen typische Glenallachie. Bourbon vat met 1 dag Moscatel. Niet spannend. Zelfs verschrikkelijk slecht kwam voorbij. Maar ook: een goeie starter, maar niet spannend.

Neus: spiritus, alcohol, chemisch. Smaak: Water echter de spiritus wordt ook geproefd, verder fris en fruitig, zoet, honing, bloemig, mint, maar ook aspirientjes, behoorlijk medicinaal en alcohol op de voorgrond, niet in balans. Afdronk: kort met een pepertje en boterkoek en prikkelend op de tong Conclusie: een niet al te beste Glenallachie in deze proeverij. Dit bleek ook in de uitslag, hij kwam op de laatste plaats in deze proeverij.